Wat zijn oude zeshoekige terracotta plavuizen?

Oude terracotta plavuizen zijn traditionele vloertegels vervaardigd uit klei die op hoge temperatuur gebakken is – terracotta betekent letterlijk “gebakken aarde”. Een hexagonale plavuis heeft zes gelijke zijden, waardoor tegels in een naadloos honingraatpatroon gelegd kunnen worden. Antieke exemplaren zijn doorgaans handgevormd in kleimalen of met de hand gesneden, wat resulteert in subtiele variaties in formaat en vorm. Dit handwerk, samen met tientallen tot honderden jaren van gebruik, geeft elke tegel zijn eigen karakteristieke onregelmatigheden en kleurvariaties.

Dergelijke tegels worden in Nederland en België vaak estrikken of boerenplavuizen genoemd. In Frankrijk staan de klassieke zeshoekige terracottategels bekend als tomettes. Al deze benamingen verwijzen naar hetzelfde principe: met de hand gemaakte, ongeglazuurde kleitegels die na verloop van tijd een doorleefde uitstraling krijgen. Antieke hexagonale terracotta tegels hebben doorgaans afmetingen rond de 15–25 cm diameter en een dikte van circa 2 à 3 cm. Ze zijn veelal uitgevoerd in warme aardetinten zoals rood, oranje, terra of zalm, vaak genuanceerd in kleur per partij. Geen twee oude plavuizen zijn exact gelijk – dat maakt een vloer van antieke tegels zo levendig en uniek.

Herkomst en geschiedenis: van abdij tot boerderij

Antieke terracotta tegels hebben een rijke geschiedenis die teruggaat tot de middeleeuwen. In Nederland en Vlaanderen werden zogeheten estrik-vloeren al eeuwenlang gelegd in kloosters, boerderijen en herenhuizen. Ze komen zelfs voor op schilderijen van oude meesters – zo gewild en wijdverspreid waren deze plavuizen in historische interieurs. In Frankrijk waren antieke hexagonale plavuizen – zeshoekige terracottategels – bijzonder geliefd in boerderijen en abdijen, vooral vanaf de 18e en 19e eeuw. De Franse varianten, ook wel Franse terracotta tegels genoemd, staan bekend om hun warme roodbruine tinten en duurzame kwaliteit.

De antieke tegels in onze collectie zijn authentiek hergebruikte bouwmaterialen. Ze worden zorgvuldig uit gesloopte oude panden gered, gereinigd en gesorteerd, zodat ze een tweede leven kunnen krijgen in uw woning. Elke partij tegels vertelt een eigen verhaal en heeft zichtbare sporen van geschiedenis: van subtiele slijtage door eeuwenlang beloop, tot kleurnuances door natuurlijke veroudering. Wanneer u kiest voor deze oude zeshoekige plavuizen, haalt u dus letterlijk een stukje Europese geschiedenis in huis.

Karakteristieke eigenschappen van terracotta plavuizen

Antieke terracotta vloertegels danken hun charme aan een combinatie van esthetische en technische eigenschappen. Ten eerste is er de kenmerkende patina – een doffe glans en verkleuring die zich alleen na vele jaren kan ontwikkelen. Deze patinalaag geeft de tegels een genuanceerde, doorleefde uitstraling die met geen nieuwe tegel te evenaren is. Daarnaast hebben handgemaakte terracotta tegels een licht ongelijke oppervlakte en rand, wat bijdraagt aan een authentiek gevoel onder de voeten en een anti-slip effect kan bieden. Het materiaal terracotta zelf is slijtvast en gaat bij goed onderhoud gemakkelijk nog tientallen jaren mee.

Een praktisch voordeel van deze kleitegels is hun hoge thermische massa. Terracotta houdt warmte vast en voelt van nature aangenaam aan. In de zomer blijven terracotta vloeren relatief koel, terwijl ze in de winter warmte lang kunnen vasthouden – ideaal in combinatie met moderne vloerverwarming. Met de juiste impregnering zijn de tegels bestand tegen morsen en vlekken, waardoor ze geschikt zijn voor dagelijks gebruik in drukbezochte ruimtes zoals keukens en woonkamers. Ook akoestisch dragen de dikke tegels bij aan een solide, gedempte klank in de ruimte.

• Unieke uitstraling door natuurlijke patina
• Onderhoudsarm en gebruiksvriendelijk
• Verkrijgbaar in diverse warme aardetinten
• Duurzaam materiaal met tijdloze charme
• Zeer geschikt voor vloerverwarming

Toepassing in elk interieur

Antieke hexagonale tegels zijn inzetbaar in uiteenlopende interieurstijlen. Binnenhuisarchitecten en interior designers gebruiken deze karaktervolle vloer zowel in monumentale panden als in hedendaagse woningen om een exclusieve sfeer te creëren. In een landelijke keuken of rustieke woonkamer leggen oude terracotta plavuizen een basis van warmte en authenticiteit. Tegelijkertijd kunnen ze in een strak modern ontwerp juist zorgen voor een spannend contrast tussen oud en nieuw. Denk aan een loft waarin een vloer van oude plavuizen bewust wordt toegepast als blikvanger.

Ze werden van oudsher vaak toegepast rond de open haard of in entreehallen, omdat terracotta onverbrandbaar en slijtvast is.

Zelfs badkamers en wellnessruimtes kunnen profiteren van de warme uitstraling van terracotta vloeren, mits de tegels goed geïmpregneerd zijn tegen vocht. Waar u ze ook toepast, antieke terracotta tegels brengen direct ziel en historie in de ruimte – iets wat vooral bij high-end verbouwingen en restauratieprojecten zeer gewaardeerd wordt.

De Opkamer: collectie en vakmanschap

De Opkamer is al sinds 2000 dé specialist in antieke bouwmaterialen, schouwen en historische vloeren in Nederland en België. We hebben een unieke collectie van ruim 4000 m² aan oude terracotta tegels op voorraad, waaronder zeldzame partijen hexagonale plavuizen. Dankzij deze omvangrijke collectie kunt u bij ons precies de tegels vinden die passen bij uw smaak en project – of het nu gaat om een reeks warm oranjegekleurde Franse terracottas of een batch diep roodbruine abdijtegels.

Ons toegewijde team heeft meer dan 25 jaar ervaring met het opsporen, restaureren en leveren van antieke plavuizen. We reizen zelf door heel Europa om de mooiste historische vloertegels te selecteren, rechtstreeks afkomstig uit kastelen, kloosters en boerderijen. Deze expertise en passie ziet u terug in de kwaliteit van onze producten en het advies dat we geven. Naast hexagonale tegels biedt De Opkamer ook vele andere vormen en stijlen aan, zoals vierkante antieke boerenplavuizen, grijzige gesmoorde estrikken en langwerpige terracotta parfeuilles. Al onze oude tegels worden zorgvuldig schoongemaakt en op pallet geleverd, klaar voor een nieuw leven in uw woning.

Bovendien beschikken wij over eigen ervaren tegelzetters die het leggen van deze antieke tegels tot een kunst verheven hebben. Zo bent u verzekerd van een prachtig eindresultaat.

Onze klanten – zowel particulieren als professionele interieurontwerpers – waarderen de all-in service: van deskundig advies en ruime keuze in onze showroom, tot vakkundige plaatsing op locatie. U bent van harte welkom om een bezoek te brengen aan onze sfeervolle showroom in Made (Noord-Brabant), waar u verschillende voorbeeldvloeren kunt bekijken. Laat u inspireren door de authentieke sfeer en ontdek met eigen ogen de tijdloze schoonheid van antieke terracotta plavuizen.

Advies, plaatsing en onderhoud

Het leggen van antieke terracotta tegels vereist een nauwgezette aanpak. Omdat oude plavuizen soms lichte maatverschillen of afwijkingen in dikte kennen, is een zorgvuldige selectie en sortering voor het leggen belangrijk. Onze vakmensen hebben hier ruime ervaring mee: zij weten de tegels zo te plaatsen dat het oppervlak mooi vlak wordt en het patroon perfect tot zijn recht komt.

U kunt er uiteraard voor kiezen om de vloer zelf te leggen. Wij voorzien u dan graag van advies over geschikte legmaterialen (zoals een kalk-cement of flexibele tegellijm) en de beste legetechniek. Wie het liever uitbesteedt, kan vertrouwen op onze eigen tegelzetters die uw vloer professioneel installeren, desgewenst ook in combinatie met vloerverwarming of speciale ondergronden.

Nadat de tegels gelegd en gevoegd zijn, is het raadzaam om de vloer te impregneren of verzadigen met een daarvoor geschikt product. Onbehandelde terracotta is namelijk poreus, maar door een impregneermiddel of een natuurlijke zeep te gebruiken dringt er minder vuil en vocht in de tegel. Vroeger werd hiervoor vaak lijnoliezeep of was gebruikt; tegenwoordig bestaan er moderne impregneermiddelen die de tegels onzichtbaar beschermen terwijl ze hun ademende karakter behouden. Voor regelmatig onderhoud volstaat het om de vloer te vegen en vochtig te dweilen met een pH-neutraal reinigingsmiddel (bij voorkeur een zachte zeep specifiek voor terracotta). Hierdoor bouwt zich geleidelijk een vuilafstotende laag op en verdiept de kleur en glans van de vloer na verloop van tijd. Vermijd zure of bijtende schoonmaakmiddelen, omdat deze de natuurlijke kalk- en kleurnuances kunnen aantasten. Met het juiste onderhoud blijven uw antieke terracotta plavuizen generaties lang in topconditie.

Veelgestelde vragen

Wat is een estrik?

Een estrik (meervoud: estrikken) is een traditionele benaming voor een gebakken kleitegel of plavuis. Het woord werd vooral in Nederland gebruikt voor de rode en grijze vloerstenen die vanaf de late middeleeuwen in boerderijen en huizen lagen. Tegenwoordig bedoelen we met estrikken meestal antieke terracotta vloertegels – zowel vierkante boerenplavuizen als zeshoekige tegels vallen onder deze term. Kortom, een estrik is hetzelfde als een oude terracotta plavuis met een authentieke uitstraling.

Zijn antieke terracotta tegels geschikt voor vloerverwarming?

Ja. Antieke terracotta tegels kunnen uitstekend gecombineerd worden met vloerverwarming. Terracotta geleidt en houdt warmte goed vast, waardoor de vloer aangenaam warm wordt en lang warmte uitstraalt. Belangrijk is wel om bij eerste ingebruikname de vloerverwarming geleidelijk op te stoken, zodat de oude tegels rustig aan de warmte kunnen wennen. Bij vakkundige plaatsing en goede temperatuurcontrole zijn terracotta plavuizen een prima keuze voor moderne vloerverwarmingssystemen.

Kunnen oude terracotta plavuizen buiten worden gelegd?

In principe zijn antieke terracotta tegels ontworpen voor binnengebruik, maar onder bepaalde voorwaarden kunnen ze ook buiten of in een ongeïsoleerde ruimte toegepast worden. Het is van cruciaal belang dat de tegels goed waterwerend gemaakt worden (bijvoorbeeld door impregneren of een beschermende waslaag), zodat er geen vocht in kan dringen dat bij vorst zou kunnen uitzetten en de tegel doen barsten. Daarnaast moet de ondergrond stabiel en vorstvrij zijn (een goed gedraineerde betonplaat is ideaal). We raden aan om terracotta buitenshuis alleen toe te passen op beschutte locaties of in een overdekte ruimte, en altijd in overleg met onze specialisten voor de juiste aanpak.

Hoe onderhoud ik een vloer van antieke terracotta tegels?

Het onderhoud van een terracotta vloer is eenvoudig. Veeg of stofzuig regelmatig om zand en stof te verwijderen. Dweil de vloer indien nodig met warm water en een mild schoonmaakmiddel dat geschikt is voor natuursteen of terracotta (zoals zachte zeep). Zo’n zeep laat een voedend laagje achter dat de tegels beschermt en hun patina versterkt. Vermijd agressieve middelen of overmatig water, aangezien ongeglazuurde tegels enigszins poreus blijven. Met periodiek onderhoud – en eens in de paar jaar een opfrisbeurt met was of impregneermiddel – blijft uw terracotta vloer in optimale conditie.

Biedt De Opkamer hulp bij het leggen van deze tegels?

Jazeker. De Opkamer heeft eigen gespecialiseerde tegelzetters in dienst die ruime ervaring hebben met het leggen van antieke plavuizen en estrikken. Wij kunnen het hele traject voor u verzorgen: van het helpen selecteren van de juiste tegelpartij tot de professionele plaatsing en afwerking op locatie. Kiest u ervoor zelf te leggen, dan voorzien wij u graag van technisch advies en de benodigde materialen. Hoe dan ook, wij staan voor u klaar met raad en daad om van uw vloer een succes te maken.

Offerte en contact

Bent u geïnteresseerd in onze antieke hexagonale terracotta tegels? Neem dan gerust contact op voor een vrijblijvende offerte of persoonlijk advies. U kunt ons bellen via 0162-681522 of e-mailen naar info@de-opkamer.nl. Uiteraard bent u ook welkom in onze showroom te Made om de tegels in het echt te komen bekijken – de koffie staat voor u klaar.